Geschiedenis van onze gilde

Koninklijke Handbooggilde “De Hertenschutters” heeft ook haar geschiedenis.

Het vele opzoekingswerk leerde ons wat volgt en verdere wetenswaardigheden uit het gilde bestaan werd regelmatig aangevuld. De feitelijke schuttersgilde kende volgens de overlevering haar oorsprong in 1932. Het was onder de toenmalige burgemeester Pierre-Jules Rapaert de Gräss (1888-1956) en Burgemeester van 1932 tot 1945, dat deze volkssport in de gemeente haar begin kende. De schutters kwamen vooral op zondag en de kermisdagen bijeen om deze sport te beoefenen. Het was er vooral om het sociaal contact en het amusement te doen en in mindere mate om de competitie. Deze schietingen hadden plaats in open lucht of geïmproviseerde tent. De aankondigingen van die schietingen, het inschrijven van de deelnemers, hun geschoten prijzen alsook de andere “papierwinkel” werd door meester René Van Belleghem (vader van de latere stadhouder Rufin) gedaan. Er werden afwisselend schietingen georganiseerd in de cafés die Hertsberge toen rijk was en de schutters de faciliteiten bood hun sport te beoefenen. Zo waren er de schietingen bij Emiel Hoste, Willem Lenaers, Georges Defauw, Emiel Derudder, Karel Derudder, café ’t Pleintje en Lodi. Krantenknipsels en getuigenissen van enkele overlevenden uit die tijd bevestigden dit. De schuttersvereniging begon een meer gestructureerd leven te leiden onder impuls van Jacques Rapaert de Gräss (Burgemeester van 1945 tot 1964). Hij volgde zijn vader Pierre-Jules op als burgemeester en hoofdman van de gilde. Hij was ook lid van de Koninklijke Hoofdgilde Sint Sebastiaan te Brugge zoals later ook zijn broer Aybert. Hij wilde de schuttersvereniging van zijn gemeente meer aanzien geven. Op zondag 20.11.1954 heeft hij dan met enkele vooraanstaanden van de gemeente zoals E.H. Wardenier, Marcel en Omer Chlarie, Adolf Pyfferoen, André Fiers, Willem Lenaers en Rufin Van Belleghem de feitelijke schuttersgilde opgericht. Hij vond ook gehoor bij de gegoede burgerij van Hertsberge voor het organiseren van wekelijkse schietingen. Hierbij werd vooral beroep gedaan op hun mildheid voor het schenken van naturaprijzen die dan konden geschoten worden. Door toedoen van de brouwer en eigenaar van café Vlaanderen die uitgebaat werd door Gustaaf Van Maele werd er een schietstand opgetrokken achter het café. De planken en het nodige hout werd geleverd door houtzagerij en wagenmakerij Chlarie. Café Vlaanderen was gelegen op het gehucht “De Munte”, in de volksmond zo genoemd. Zo konden de schutters geregeld elke week hun schieting houden en werd er in competitieverband gewedijverd. Daar café Vlaanderen gelegen was in het gehucht De Munte werden zij de Munteschutters genoemd. De schutters droegen als “uniform” een zwarte ronde muts met daarop “De Munte” geborduurd. Zie foto verder in deze uitgave. Verder werden er met de kermisdagen beschrijfschietingen georganiseerd in de andere cafés alsook met de jaarlijkse feestelijkheden in het kasteel van de burgemeester met de liggende wip (De Sprange in het schuttersjargon) in open lucht. De schutters namen ook deel aan schietingen in de omliggende gemeenten maar dan onder de naam Hertsberge. Er werd met “de boog aan de fiets gebonden” naar die schietingen gereden en soms “te voet” naar huis teruggekeerd. De wekelijks geregelde schietingen werden korte tijd onderbroken als gevolg van het stopzetten van de activiteiten door de uitbater van het café Vlaanderen. Er waren geen opvolgers en ook de brouwereigenaar verkocht het café. Onder impuls van de burgemeester Jacques Rapaert de Gräss werd uitgekeken naar een andere locatie. In het Brugsch Handelsblad van 28.11.1964 staat vermeldt: ”Heroprichting schuttersgilde”. Meester Rufin Van Belleghem werd de griffier (secretaris) en Michel Vandewiele thesaurier (schatbewaarder). Het is dankzij hen dat er geschriften werden bijgehouden. Alles werd opgeschreven in een “schoolcahier” maar later in een echt kasboek. Door griffier Rufin Van Belleghem werd ook een prijsgeversblad ingevoerd wat nu nog in voege is zij het onder een andere vorm. Het is later door griffier René Decoster vervangen door een kleine zakkalender. Het plotse overlijden van Jacques Rapaert de Gräss op 21.03.1964 was een domper voor de ganse gemeenschap. Hij werd opgevolgd zijn broer Aybert Rapaert de Gräss van 1964 tot 1976 wanneer hij erevoorzitter werd. Hij werd opgevolgd door Marcel Chlarie 1976-1984, door Roger Buddaert 1984-2001, door Marcel Cattoor 2001-2008 en op 15 mei 2008 door René Decoster. Onder zijn impuls en bij beslissing van de algemene vergadering werd op 23 augustus 2000 de gilde omgevormd tot een vereniging zonder winstoogmerk. De bestaande statuten werden licht aangepast en zijn als de statuten van de V.Z.W. de Hertenschutters verschenen in het Belgisch Staatsblad op 21.11.2002. Op 28 maart 2006 verleende Majesteit Koning Albert II. de Gilde de titel van Koninklijke schuttersgilde. Deze werd met een oorkonde bekrachtigd door de Gouverneur van West-Vlaanderen de heer Breyne op 6 juli 2006. De groei en bloei van de gilde bleef niet onopgemerkt door de “Ordo Nobilis Papegay” en kreeg de gilde de erkenning bij de 36° Investituur te Antwerpen op 26 oktober 2013. Bij deze gelegenheid werd Trésorier Vandermaes Bernadette de Bronzen medaille met Bronzen Papegay toegekend als eerste Koningin van de gilde. Hoofdman René Decoster de Zilveren medaille met Gouden Papegay als Keizer van de Koninklijke handbooggilde. In 2014 ontving de hoofdman de Gouden medaille en Gouden Papegay als 40 jaar lid van de gilde en Keizer Chris De Bie de Zilveren medaille met Gouden Papegay. Op 28 november 2015 vierde de Nobele Orde van de papegaai het jubileum 40 jaar bestaan. Bij deze gelegenheid ontving deken Patrick Herpoel de Bronzen Medaille met Bronzen Papegaai als Sire van onze gilde en hofmeester Omer Deblaere de Bronzen Medaille voor zijn 15 jaar inzet als lid van de Eed. Hoofdman René Decoster ontving de titel van officier van de Nobele Orde tijdens de Investituur op 24.11.2018. Per 1 oktober 2020 diende de gilde uit te zien naar een ander onderkomen voor haar activiteiten. Het lokaal van de gilde bij de uitbaters van het Oud Gemeentehuis stopten met de zaak. In samenspraak met de gemeente verhuisde de gilde naar de zaal ‘t Bulskampveld Hertsberge. De liggende wip werd samen de diensten van de gemeente ingebouwd in een toeplooibare en mobiele kast. Op 15.11.2022 was onze gilde opnieuw te gast in Brugge op de Investituur van de Nobele Orde van de Papegayi. Hoofdman René Decoster kreeg het Commandeurskruis, Chris De Bie de gouden medaille, Stadhouder Olivier Pacqueu, Deken Patrick Herpoel, Hofmeester Omer Deblaere, Daphné Giraldo, Bernadette Vandermaes en Luc Bonte de zilveren medaille. Na 51jaar als schutter, griffier en hoofdman te zijn geweest vroeg René Decoster ontslagen te worden en dat er een opvolger zou aangeduid worden. In de vergadering van Eed werd unaniem Olivier Pacqueu als hoofdman aangenomen. In de Algemene vergadering op 20 september 2023 werd dit bekrachtigd en ook het statuut van de gilde aangepast aan de nieuwe door de overheid opgelegde normen. Dit alles verscheen in het Belgisch staatsblad in 2024.  Op 29 april 2023 gedurende een banket werden de kampioenen en de afscheidnemende hoofdman René Decoster gevierd en tevens een feestelijke overdracht van de titel hoofdman van de Gilde. Deze plechtigheid  werd bijgewoond door de kanselier Bart Debaere van de Nobele Orde van de Papegayi, burgemeester Jan de Keyser en schepen van sport Sam Vandecaveye. De kanselier wees op de titels die uittredend hoofdman René Decoster verwierf in de Orde als verdienste voor zijn jarenlange inzet voor de schutterij in het algemeen en voor de vzw De hertenschutters in het bijzonder. Hij verraste de gevierde met de aankondiging hem voor te stellen aan de kanselarij van de Nobele Orde voor de titel van Referendaris voor Vlaanderen. Op zijn beurt wees de  burgemeester op de meer dan vijftig jaar inzet als vrijwilliger en de met succes uitgebouwde Gilde als een juweel in het verenigingsleven van de gemeente. Hij voegde er laconiek aan toe dat gevierde met zijn niets aflatend geklop op zijn deur de gemeente wist te beroeren om de gilde een “thuishaven” te bezorgen. De burgemeester kondigde dan ook aan dat de Gilde in de nieuwe polyvalente zaal ’t Bulskampveld haar definitief vaste stek zal hebben en als vertegenwoordiger van de boogsport van de gemeente. Hoofdman Olivier Pacqueu ging verder met de viering. Een eerste punt was het overhandigen van de Ereschaal aan de gevierde als puntenkampioen van de voorbij competitie. De hoofdman prees uittredend hoofdman in naam van de Gilde voor de meer dan vijftig jaar lid als schutter van de Gilde en dat dit wellicht een unicum zal blijven. Hij verraste de gevierde ook nog met twee hoogstandjes. Uittredend hoofdman koesterde reeds lang de droom ooit een prachtige gaper te hebben als standing voor de gilde. Het was een prachtstuk zonder weerga. En als last but not last en in naam van het bestuur en de gilde verleende hij de heer René Decoster de titel van Erehoofdman van de Koninklijke Handbooggilde de Hertenschutters. De Erehoofdman eindigde het academisch gedeelte van de viering met zijn afscheidsrede. Hij dankte de kanselier voor de appreciatie vanwege de Nobele Orde die hem te beurt viel en hij die eer met zal waardigheid dragen. Voor de burgemeester had hij een bijzonder woord van dank voor de steun die hij mocht ontvangen voor de Gilde en het begrip voor het “Lastig zagen”. Hij verwees naar zijn grote bekommernis voor het welzijn van de Gilde. De gilde had in die vijftig jaar ups en downs doorstaan. Maar door een niets aflatende inzet en inspanningen uitgegroeid tot wat ze nu is. Het is een gilde voor een ontspannen en ongedwongen samenkomen voor de onderlinge competitie. Het sociaal contact was een van zijn grote bekommernissen en voor hem is het de sterkte van een vereniging. In zijn ganse loopbaan heeft hij getracht de traditionele waarden van de schutterij te bewaren en respectvol in ere te houden. Het resultaat is de uitstraling en erkentelijkheid die de gilde wist te bereiken in onze contreien en ver daarbuiten. Hij besloot met zijn opvolger Olivier Pacqueu te danken voor de moedige beslissing de verantwoordelijke functie van hoofdman op zich te nemen. Daarop vroeg hij met aandrang de confraters van de gilde om deze aanvaarding door hoofdman Olivier alle medewerking te verlenen en dit ter ere en glorie van deze mooie parel in de Hertsbergse samenleving. Hij besloot met de wens van een grote toekomst voor de gilde tot heil en glorie van allen die haar dierbaar zijn.
Twee oktober 2024 werd de start van een nieuw tijdperk in de gilde!